Giải thích về Akash: giải pháp điện toán đám mây đột phá và phi tập trung

Akash đã tận dụng sức mạnh đột phá của công nghệ blockchain trong điện toán bằng cách thúc đẩy cơ sở hạ tầng điện toán đám mây phi tập trung. Thông qua nền tảng điện toán đám mây mã nguồn mở và minh bạch, nhiều người cho rằng mạng Akash có thể thách thức những gã khổng lồ internet như Amazon Web Service (AWS), Google Cloud Platform (GCP) và Microsoft Azure ngày nay.

Nhưng chính xác thì Akash là gì, nền tảng này hoạt động ra sao, cũng như những lợi ích và hạn chế của mạng là gì? Hãy đọc bài viết để tìm hiểu thêm.

Akash là gì?

Điện toán đám mây là “xương sống” của internet hiện nay. Hầu như mọi ứng dụng internet đều sử dụng điện toán đám mây để lưu trữ và phục vụ khách hàng. Tuy nhiên, hầu hết công nghệ được tập trung vào tay của Amazon, Google và Microsoft. Trên thực tế, ước tính rằng ba công ty này chứa hơn 54% lưu lượng truy cập internet. Điều này khiến cho Internet trở nên tập trung về bản chất, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro ảnh hưởng đến hàng triệu người nếu chỉ một trong các dịch vụ này bị giảm. 

Mạng Akash cung cấp giải pháp thay thế phi tập trung cho các công ty điện toán đám mây truyền thống. Thông qua thị trường không cần cấp phép, người mua có yêu cầu điện toán và người bán có cơ sở hạ tầng có thể tương tác với nhau thông qua cấu trúc giá công bằng. 

Lịch sử Akash

Mạng Akash được ra mắt năm 2018 bởi Overclock Labs, một công ty dịch vụ đám mây do Greg Osuri và Adam Bozanchi thành lập. Sau hai năm thử nghiệm, mainnet Akash đi vào hoạt động vào tháng 9 năm 2020. 

Từ khi ra mắt, mạng đã trải qua nhiều lần nâng cấp định kỳ để cải thiện hiệu suất và đưa vào các tính năng mới. Một trong những lần nâng cấp đáng chú ý nhất diễn ra vào tháng 9 năm 2023 khi thêm hỗ trợ cho GPU. Do AI phát triển nhanh chóng nên hiện có nhu cầu đáng kể về khả năng GPU tiên tiến. Bản nâng cấp này mang đến sự ra mắt của Akash ML, một thị trường mã nguồn mở dành cho GPU được tối ưu hóa cho các ứng dụng AI. 

Mạng Akash hoạt động như thế nào?

Để hiểu cách thức hoạt động của mạng Akash, trước tiên bạn phải hiểu cách thức hoạt động của các công ty điện toán đám mây truyền thống. Nếu bạn là nhà phát triển, có thể bạn sẽ đăng ký với một trong ba nhà cung cấp hàng đầu: AWS, GCP hoặc Azure. Thông thường, bạn sẽ chỉ được cung cấp một lựa chọn gói dịch vụ hạn chế, thường là với mức giá cố định và được thanh toán hàng tháng. Bạn có thể gặp phải những hạn chế về mặt địa điểm phục vụ và không nhận được mức giá cạnh tranh.

Nhìn chung, những yếu tố này có thể không quan trọng nếu bạn mới bắt đầu. Tuy nhiên, khi quy mô hoạt động tăng lên, bạn có thể gặp phải những rào cản đáng kể. Thứ nhất, các gói dịch vụ có thể tốn kém nếu bạn muốn mở rộng quy mô và thông thường bạn không thể thương lượng về giá cả cạnh tranh với các nhà cung cấp truyền thống. Ngoài ra, bạn có thể không được cung cấp các công cụ cần thiết để tối ưu hóa ứng dụng của mình. Nếu bạn quyết định chuyển ứng dụng của mình, bạn có thể gặp nhiều vấn đề hơn, chẳng hạn như bị khóa nhà cung cấp và các hợp đồng dài hạn nhằm ngăn cản khách hàng chuyển sang nền tảng tốt hơn.

Akash, với thị trường điện toán đám mây phi tập trung, mã nguồn mở, nhằm mục đích giải quyết những hạn chế này. Tại đây, người bán được gọi là “người cung cấp” và người mua là “người thuê”, phản ánh cách tiếp cận mới mà Akash áp dụng. 

Nhà cung cấp 

Các nhà cung cấp mạng Akash cung cấp cơ sở hạ tầng điện toán đám mây. Bất kỳ ai cũng có thể trở thành nhà cung cấp, bao gồm công ty đám mây, trung tâm dữ liệu và thậm chí cả nhà vận hành máy chủ cá nhân. Cần có kiến thức kỹ thuật để thiết lập và bắt đầu với tư cách nhà cung cấp chuyên nghiệp. Tuy nhiên, Akash cung cấp một ứng dụng dễ sử dụng trên máy tính (desktop) có tên là Praetor để hỗ trợ những người muốn trở thành nhà cung cấp. Các bên quan tâm có thể tải xuống ứng dụng và cung cấp tài nguyên tính toán trên giao diện người dùng đơn giản. Cả cá nhân và doanh nghiệp đều có thể kiếm token AKT khi cung cấp tài nguyên của mình. 

Người thuê

Người thuê là những người muốn mua dịch vụ điện toán đám mây từ mạng Akash. Là người thuê, bạn có thể bắt đầu với một mẫu hoặc ứng dụng tùy chỉnh của riêng mình và sau đó chọn nhà cung cấp phù hợp với nhu cầu. Khi đã sẵn sàng, bạn có thể triển khai và theo dõi đơn đăng ký một cách liền mạch. 

Mạng Akash sử dụng Docker, một công cụ ảo hóa dựa trên Linux. Docker giúp đơn giản hóa việc triển khai ứng dụng bằng cách “đóng gói” ứng dụng và thành phần phụ thuộc của chúng bên trong các container. Akash cung cấp các ứng dụng phổ biến như WordPress trên container. Người dùng chỉ cần chọn lượng tài nguyên cần thiết để chạy container. Nếu cần, người dùng cũng có thể tự mang container của riêng mình và lưu trữ chúng trên Akash.

Tất cả những điều này đều có thể được thực hiện trên Akash Console và được thanh toán bằng token AKT. Nền tảng này cho phép người dùng đăng ký chỉ bằng ví của mình mà không cần cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào.  

Thị trường Akash 

Nền tảng kết nối nhà cung cấp với người thuê là Thị trường Akash, ghi lại mọi thứ trên blockchain. Khi người thuê muốn triển khai ứng dụng, họ sẽ đăng các thông số kỹ thuật của mình, chẳng hạn như CPU, bộ nhớ, băng thông và mức giá mà họ sẵn lòng trả. Điều này biểu thị một lệnh trên sổ lệnh của thị trường. Nhà cung cấp có thể xem các lệnh chờ khớp trong sổ lệnh và đặt giá chào mua cho các lệnh này, đồng thời đưa ra đề xuất đối ứng với giá và tài nguyên có sẵn. Người thuê có thể xem xét giá chào mua và chọn nhà cung cấp phù hợp với nhu cầu của họ nhất. Tiếp theo, một hợp đồng thuê được tạo và ứng dụng được triển khai trên cơ sở hạ tầng của nhà cung cấp. 

Tất cả giao dịch trên sàn giao dịch đều sử dụng token AKT và chúng cũng được ghi lại trên blockchain Akash. 

Akash cho AI

Trong vài năm đầu tiên, Akash chỉ cung cấp dịch vụ điện toán đám mây cho các ứng dụng lưu trữ. Tuy nhiên, với sự gia tăng của học máy và AI, Akash thấy được cơ hội mới. Hầu hết các ứng dụng AI yêu cầu năng lực tính toán GPU đáng kể, điều này rất tốn kém đối với cá nhân và doanh nghiệp nhỏ. Yếu tố này lý giải tại sao nhiều người tin rằng AI có nguy cơ bị kiểm soát bởi một vài công ty có đủ khả năng tài chính để đầu tư vào AI.  

Tương tự như dịch vụ điện toán đám mây, Akash đã ra mắt một mạng GPU mới dành cho các ứng dụng AI. Bất kỳ ai có GPU mạnh mẽ đều có thể cho thuê chúng khi không sử dụng. Những người muốn triển khai các mô hình AI có thể truy cập vào các công cụ cần thiết và chỉ phải trả tiền cho thời gian sử dụng.

Ví dụ: NVIDIA H100 là một GPU phổ biến được sử dụng cho các ứng dụng AI. Tuy nhiên, nó có giá khoảng $30.000 và thường xuyên bị thiếu hụt nguồn cung. Nhà phát triển có thể thuê các GPU có sức mạnh tương đương với một phần nhỏ chi phí, vì không có chi phí trả trước và họ chỉ phải trả tiền cho những gì đã sử dụng.

Tokenomics và phân phối token AKT

AKT là token gốc của Akash và có ba mục đích sử dụng chính: 

Tiền tệ thị trường: AKT được những người thuê sử dụng trên thị trường Akash để mua tài nguyên điện toán. Tương tự, các nhà cung cấp cũng được thanh toán bằng token AKT.

Quản trị: AKT cũng đóng vai trò token quản trị để người dùng tham gia vào tương lai của mạng Akash. Người giữ AKT có thể bình chọn về các đề xuất có thể cải thiện mạng và tác động đến nguồn cung token, chẳng hạn như tỷ lệ lạm phát. 

Bảo mật: Akash là blockchain Proof of Stake (PoS) và AKT được sử dụng để bảo mật blockchain này. Người dùng có thể stake token AKT để xác thực giao dịch và kiếm token nhờ đó. 

Akash đã huy động được $800.000 trong năm 2020 thông qua IEO và $2 triệu khác thông qua các đợt bán riêng. Hiện tại, AKT có tổng cung lưu hành là 232 triệu token, với tổng cung tối đa là 388 triệu. Hầu hết các token được dành làm phần thưởng đào coin, với một phần nhỏ được phân bổ cho quỹ dự án, đội ngũ phát triển và các nhà đầu tư.

Phiên bản AKT 2.0 ra mắt đi kèm với phí maker và taker. Phí này được sử dụng để cấp vốn cho Incentive Distribution Pool (IDP) nhằm hỗ trợ những người tham gia mạng và thúc đẩy tăng trưởng.

Lợi ích của mạng Akash

• Mở ra cơ hội kiếm lời từ tài nguyên điện toán không sử dụng cho bất kỳ ai.

• Giải pháp dựa trên blockchain, cung cấp nền tảng an toàn và minh bạch cho cả người mua và người bán.

• Tiết kiệm chi phí, với nhiều lựa chọn cho người mua.

• Không cần KYC hoặc thông tin cá nhân để triển khai ứng dụng.

• Dễ dàng triển khai ứng dụng với sự hỗ trợ cho Docker, tiêu chuẩn của ngành.

• Không bị ràng buộc hợp đồng, người dùng có thể chọn nhà cung cấp khác nếu không hài lòng với nhà cung cấp hiện tại.

• Cung cấp các giải pháp sẵn sàng cho các ứng dụng phổ biến, có thể triển khai chỉ với một cú nhấp chuột.

• Cộng đồng được tham gia vào các quyết định quan trọng, với AKT cũng đóng vai trò như một token quản trị.

Hạn chế của Mạng Akash

• AKT là token chính được người dùng sử dụng. Tuy nhiên, sự biến động của đồng tiền này so với các đồng tiền mã hóa ổn định có thể ít hấp dẫn hơn đối với những người nắm giữ tiềm năng. 

• Công suất mạng của Akash thấp hơn so với một số nhà cung cấp dịch vụ đám mây lớn hơn.

• Akash đã có mặt trên thị trường gần bốn năm, nhưng nhiều người cho rằng mạng này vẫn còn chặng đường dài để được chấp nhận rộng rãi. Việc cạnh tranh với những ông lớn của ngành internet như Amazon và Google sẽ không hề dễ dàng.

• Một số khía cạnh của mạng Akash có thể phức tạp đối với người mới bắt đầu tìm hiểu.

• Akash không phải là sản phẩm duy nhất trên thị trường. Đối thủ cạnh tranh của Akash bao gồm Giao thức ICP. 

Lời kết

Nói một cách đơn giản, Akash đang hướng tới việc định nghĩa lại cơ sở hạ tầng của internet.

Là một dự án hoạt động trong lĩnh vực blockchain được vài năm, Akash không chỉ là một ý tưởng mà còn là một sản phẩm hoàn chỉnh, đang hoạt động với sự hỗ trợ của một cộng đồng sôi động.

Akash đã chứng minh cam kết phát triển và đổi mới cho mạng thông qua các bản cập nhật khác nhau và các trường hợp sử dụng mới được đưa ra thị trường. Token AKT gốc, với mô hình quản trị mạnh mẽ và cấu trúc khuyến khích, có thể khiến mạng trở thành một nhân tố quan trọng trong lĩnh vực này.

Với nhu cầu ngày càng tăng về cả điện toán và GPU, thay vì cạnh tranh trực tiếp với các công ty điện toán đám mây truyền thống, Akash có thể thành công như một nhà cung cấp thay thế với các tính năng độc đáo riêng.